Blogger news

Το Αλεποχώρι στον νομό Έβρου, είναι ένα παλαιό και μικρό χωριό στα δυτικά του Διδυμοτείχου και εγγύτατα στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Ελληνικό χωριό, παλαιόθεν.

Δευτέρα, Οκτωβρίου 27, 2014

Παιχνίδια των παιδιών του Αλεποχωρίου


Πολλά παιχνίδια που σώζονται μερικά μέχρι και σήμερα είναι :
 '' σκαμπιλια '' ομαδικό παιχνίδι με δεκάρες
 '' μπιζιλίμ σιστί '' ομαδικό παιχνίδι με τραγιάσκες - κλωκτοσκούφι .
 '' τριότι '' ομαδικό παιχνίδι που παιζόταν με ρεβύθια - κουκιά - φασόλια
 '' πεντακια '' ομαδικό παιχνίδι που παιζόταν με κοκκαλάκια γουρουνιού - πεντάβολα
 '' τσιλίκ '' ξύλινο
 '' γκαλαγκούτι '' ομαδικό παιχνίδι με βέργες από κρανία
 '' στρώση '' ομαδικό παιχνίδι με βέργες από κρανία
 '' χαλκάδες '' ομαδικό παιχνίδι που παιζόταν με στρογγυλές σιδερόβεργες
 '' γκαλέτσια '' ξυλοπόδαρα
 '' αμπαρούδια '' ομαδικό παιχνίδι που παιζόταν με κατσικίσια κοπριά
 '' γεφύρι '' Πασχαλιάτικο , ομαδικό παιχνίδι με αγόρια και κορίτσια .
 '' κουτσό ''
 '' κυνηγητό ''
 '' κρυφτό ''
 '' μακρυά γαϊδούρα ''



Η πάλη γινόταν από δυνατά παλικάρια , τους πεχλιβάνηδες . Το άθλημα της πάλης το έφεραν οι πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη . Πάλευαν στα πανηγύρια , σε γάμους και μεγάλες γιορτές .


Δευτέρα, Οκτωβρίου 20, 2014

Φράσεις


'' Σαβούρτσι μπάμπου του σουμούν κι κάντζιου του καβράτσι '' - πέταξε η γιαγιά το καρβέλι και η σκύλα το άρπαξε .

'' Κατακαπλάτσι τουρτάλκ '' - μαυρισε ο ουρανός

'' Σάλτσα και καβράτσα μια πλουχιρά μπουάμια '' - πήδηξα και άρπαξα μια χούφτα αμύγδαλα .

'' Κόσιατη μουρ κόσιατη , καβράτατη τς βαλίτσες και πιάλατη γιατί κατσούρτσιαμη του τραίνου '' - τρέξτε μωρέ τρέξτε αρπαξτε τις βαλίτσες και βιαστείτε γιατί χάσαμε το τραίνο .


Δευτέρα, Οκτωβρίου 06, 2014

Γλώσσα του Αλεποχωρίου

Μελετώντας τους ιδιωματισμούς και γενικά τη γλώσσα των κατοίκων του Αλεποχωρίου , βλέπουμε ότι το λεξιλόγιο διαφοροποιήθηκε διαχρονικά . Επηρεάστηκε από όλες τις ιστορικές καταστάσεις ( Αρχαιότητα - Τουρκοκρατία - Κατοχή Βουλγάρων - Γερμανική κατοχή )
  Οι συνηθισμένες λέξεις ( αρνιθα - όρνιθα ) και ( στιά - εστία , φωτιά ) , δείχνουν πόσο ριζωμένη ήταν η γλώσσα του Αλεποχωρίου στην Αρχαία Ελληνική γλώσσα .
  Αργότερα η Τουρκοκρατία επηρέασε παρά πολύ τους κατοίκους και σήμερα στο λεξιλόγιο υπήρχαν παρά πολλές Τουρκικές λέξεις , όπως '' οντάς - δωμάτιο '' , ''  καφάς - κεφάλι '' , '' κουβάντερε '' , '' μπουζαλίω '', '' κάρα τουπράκι - μαύρα χώματα '' , '' κουρί ''.
  Επίσης η Σλαβική γλώσσα και κυρίως η Βουλγαρική επηρέασε αρκετά το λεξιλόγιο '' μπάμπου - γιαγιά ''
  Σήμερα οι γεροντότεροι χρησιμοποιούν το δικό τους ιδιωματικό λεξιλόγιο ενώ οι νεότεροι προσπαθούν να διορθώσουν αρκετές από αυτές τις λέξεις .
  Κύριο χαρακτηριστικό της ομιλίας του χωριού είναι ότι έκοβαν τα φωνήεντα τα οποία είναι ανάμεσα σε σύμφωνα όπως : '' σκλί - γρούν - ψάλτς - ράφτς '' ή η φράση '' τσεν τσαν τσ'άλλοι ''.
  Κυρία κατάληξη των επιθέτων των κατοίκων είναι σε '' ουδης '' όπως Αρβανιτούδης - Λαμπούδης - Νακουδης - Αντωνούδης .
  Επίσης η ντοπιολαλιά , χρησιμοποιεί πολύ το υποκοριστικό '' ούδι '' , όπως '' παιδούδι - κορτσούδι - ποταμούδι - σπιτούδι .  




ΠΗΓΗ : Εργασία της Αρβανιτούδη Νικολέττας 1999


Κυριακή, Οκτωβρίου 05, 2014

Ιδιωματισμοί του Αλεποχωρίου


χαλευω - θέλω
Χλιάρι - κουτάλι
σοφράς - στρογγυλό τραπέζι
μπάντια - πήλινο δοχείο
κουσιάζω - τρέχω
γκατζιόλι - γαϊδούρι
σιαλβάρι - βράκα
μπγιάλα - χοντρές κάλτσες
χαϊάτι - σαλόνι
σαμαλούκα - αποθήκη
αχούρι - στάβλος
τσιουρβάς - σούπα
γκιόλα - λίμνη
στιά - φωτιά
πισμανεύω - μετανιώνω
μεσές - βελανίδια
τιφτέρ - τετράδιο
μισάλα - τραπεζομάντηλο
κουπάνα - λεκάνι
μανιά - θεία
νταής - θείος
γκόρτσο - αχλάδι
ταβάς - ταψί
συρτά - σαγιονάρες
μπατάκι - λασπωμενο νερό
μικίκια - λουκουμάδες
ρουσνίτσια - κοφτό μακαρόνι
σιντίρ - καναπές
γίκος - αράδιασμα στρωμάτων
τζιουμάκα - βέργα
μπατικώνω - βουλιάζω
καβραντώ - αρπάζω
πλουκός - φράχτης
διαέρνω - γυρίζω , κάνω βόλτα
σαβουρντώ - Ρίχνω
λαγγίτα - κρέπα
ζγκαρμπαλώνω - γρατσουνίζω
 δικράνι - αγροτικό εργαλείο για κοπεί χόρτων

ντοκάνι - αγροτικό εργαλείο για το αλώνισμα του σιταριού


Δευτέρα, Σεπτεμβρίου 29, 2014

Αλεποχώρι Δεκαετία του 70

Τρείς φωτογραφίες από το χωρίο μας περίπου δεκαετία του ΄70. Ποιός μπορεί να βρεί που έχουν τραβηχτή .

Καθαρισμός του δρόμου από τα σκουπίδια ( η κουπρά , κουπρά όμως στο δρόμο)
Καθαρισμός του δρόμου από τα σκουπίδια
Γυναίκες του χωριού μετά από γλέντι.